Orijinal fikirler başarılı olduğunda kısa müddet içerisinde benzerilerini yaratabiliyorlar. Bunun örneklerini pek çok oyunda gördük, örneğin bir Vampire Survivors çıkıyor ve sonrasında elini atsan auto-shooter’a çarpıyorsun. Hele kelam konusu oyun tipe yepisyeni bir bakış açısı kazandırdıysa ismine -like ekleyiveriyoruz: Soulslike, roguelike üzere, hatta Commandos-like üzere. İşte Sovereign Syndicate de sözün tam manasıyla bir Disco Elysium-like 🙂
Sovereign Syndicate, Disco Elysium’a olan benzerliğini saklamıyor, bilakis bunu ön plana çıkarıyor ki Disco ile kendinden geçen RYO düşkünleri Sovereign’i de merak etsin. Disco Elysium’da olduğu üzere Sovereign Syndicate’te de iç seslerimiz bize maceramız boyunca eşlik ediyor. Bu iç seslerin diyaloglara katkısı neredeyse Disco Elysium’la teğe bir birebir, ekranın sağ tarafında son derece tanıdık bir diyalog penceresi içerisinde ilerliyor öykü. Bu oyunda da dövüş yok, aksiyon yok. Her şey rol yapma üzerine.
“A BE, BAKAYIM Bİ’ FALINA!”
Disco Elysium daha bir klasik RYO yolundan giderek zarları kullanmıştı, Sovereign Syndicate ise işin baht tarafını tarot kartlarına bırakıyor. Temelde mantık birebir doğal, ha zarla 20 atmışsın (kritik başarı), ha 100 puanlık Tarot kartını çekmişsin. Ha zarda 14 atmışsın, ha Kupaların Hükümdarı kartını çekmişsin. Buradaki tek fark bu sistemin 16’lık bir zar üzere çalışması. Mecnun (The Fool) mutlak başarısızlık, Dünya (The World) mutlak muvaffakiyet demek, öbür kartlar da 1’den 14’e kadar sayısal kıymetlere sahip.
Peki bu ne demek? Oyunun kıssası büsbütün skill-check üzerine ilerlediği için sesine kulak verdiğiniz kişilik özelliğinizin düzeyine bağlı olarak birtakım seçeneklerde başarılı olmanız mucizelere kalırken, kimilerini daha rahatça geçebiliyorsunuz. Mesela karakterlerimizden biri olan Clara’nın seçtiğiniz arketipinde Grace özelliği zayıf diyelim. Grace isteyen bir seçenek seçtiğinizde başarılı olmak için Grace bedeliniz + Tarot kartının kıymeti Zorluk düzeyini geçmek zorunda. Grace 10 ve Zorluk 20 ise çektiğiniz tarot kartının 10 yahut üzeri olması lazım. Bu da %39 ihtimal demek. Esasen bu sistemi gerek Disco Elysium’dan gerekse Baldur’s Gate 3 üzere oyunlardan çok yeterli biliyorsunuz artık. Zar yerine tarot. O kadar.
FANTASTİK YARATIKLAR NEDİR, NERELERDE BULUNUR?
Şimdi incelemeyi biraz geriye sarayım. Sovereign Syndicate insanların minatorlarla, kentaurlarla, tepegözlerle bir ortada yaşadığı, otomatonların yahut mekanik beden modifikasyonların doğal karşılandığı Viktorya periyodu Londra’sında geçiyor. Bir Steampunk oyunu bu. Oyunda yönettiğimiz üç farklı karakter var. Birinci olarak Atticus Daley ile başlıyoruz. Yetimhanede büyümüş bir minator ve birebir vakitte bir büyücü. Alkolle ve öteki keyif verici hususlarla sorunu var. (Tanıdık geldi mi?) İkinci karakterimiz Clara Reed. Hayat kadınlığı yapan, son derece zeki bir bayan. Londra’dan kurtulmak istiyor, ancak başka yandan kentteki hayat bayanlarını öldüren bir katili bulmayı da başına takmış. Üçüncü karakterimiz yeniden çok zeki bir cüce olan Teddy Redgrave. Kendisi hem bir canavar avcısı hem de mekanikle içli dışlı. Zati beraberindeki otomaton Otto da mekanik konusundaki marifetlerinin bir göstergesi. Çok eğlenceli bir karakter.
Oyunun kıssası kısımlar halinde anlatılıyor ve her kısımda bu bahsettiğim karakterlerden biriyle oynuyoruz: Birinci kısım Atticus, sonra Clara, sonra Teddy. Birinci üç kısımdan sonraysa bu birbirinden farklı üç karakterin yolları kesişmeye, öykü düzgünce ilginçleşmeye başlıyor. Hatta bir orta bir otomatondan fazlası olmaya başlayan Otto’yu bile denetim ediyoruz. Sovereign Syndicate’in zati en güçlü olduğu yan karakterler ve oyunun geçtiği dünya.
Crimson Herring bu Viktorya periyodu steampunk Londra’sını yaratırken ortaya çok düzgün bir iş çıkarmış. Bu dünyada ırkçılık var, seksizm de var, cinayetler, ekonomik meseleler, farklı katmanlardan gelen lakin bir ortada yaşamak zorunda canlılar var. Oyun dünyasında gezilecek yer sayısı ne az ne fazla; bana tam kararında geldi. Büyük oyun dünyaları bazen insanın gözünü korkutabiliyor, Sovereign Syndicate gidebileceğimiz yerlere muhakkak bir kısıtlama getirerek bunun önüne geçmiş. Birinci kısımlardan sonra Londra’nın kıymetli bir kısmını öğrenmiş oluyoruz zati, bir karakterle gezdiğimiz yerleri öteki karakterlerle de gezmeye, olayları farklı gözlerle değerlendirmeye başlıyoruz. Oyun dünyasındaki her bir karakterin bu üç karaktere bakış açıları ve yaklaşımları (dostane yahut düşmanca) da farklı haliyle.
OSCAR WILDE’DAN ALINTILAR EŞLİĞİNDE GEÇEN BÖLÜMLER
Sovereign Syndicate’in temelinde önemli bir ideoloji de var aslında, ona da değinmeden edemeyeceğim. Humoral Patoloji Teorisi, insan vücudunu oluşturan ve hastalıkların ilişkilendirildiği dört bedensel ögeye dayanan bir teori. Bunlar kan, balgam, kara safra ve sarı safra. Bizim de her karakterimizin sahip olduğu dört kişilik özelliği bu sıvılara bağlı. Bir özelliği muvaffakiyetle kullandığımızda 1 sıvı kazanıyoruz ve 10 sıvı o özelliğe düzey atlatıyor. Bir de moral sistemi var buna ek olarak. Karşılaştığımız olaylar, okuduğumuz haberler, duyduğumuz ve öğrendiğimiz bilgiler moralimizi artırabiliyor da düşürebiliyor da. Bu da tekrar söyleyebileceğimiz seçeneklere kısmen de olsa tesiri olabilen bir özellik (bazı hareketleri yapabilmek için ya çok depresif ya çok keyifli olmanız gerekiyor) lakin oyunda çok da tartısı yok. Yeniden de ben morali yüksek tutmaya çalıştım kendimce, sevmiyorum depresifliği.
Aslında ben Sovereign Syndicate’in farklı bir çeşit görsel roman olduğunu düşünüyorum. Aslında tek yaptığınız şey Tab tuşuna basmak, ekranda tıklayabileceğiniz neler var görmek, hepsine tıklamak ve herkesle konuşmak 🙂 Yan vazifelerin kimileri gerçek karakteri kullanarak gerçek bireyle konuşunca, kimileri hakikat eşyaya tıklayınca tetikleniyor. Başarımların birçok da yan vazifelere bağlı, haliyle bir şeyleri kaçırmayı sevmeyenlerdenseniz her kısımda her karakterle tekrar her bölgeyi geziyor, her şeye tıklıyorsunuz ki bunun da bir ölçü sıkıcı olduğunu söylemeliyim. Başı rahat oyunculardansanız kendinizi çok da fazla kasmayın, yeniden her karakterle konuşun natürel lakin bütün tıklanabilirlere bakayım diye de pek vakit kaybetmeyin bence.
OYUN OYNAMAK MI, KİTAP OKUMAK MI?
Peki lakin bu oyunda ne kadar yazı okuyoruz? Baştaki Disco Elysium kıyaslamasından beri bu sorunun karşılığını düşündüğünüze eminim. Valla katır yüküyle yazı okuyoruz 🙂 Daima okuyoruz. Doğal burada bir Disco Elysium derinliği beklememek lazım, o sahiden de ulaşılması çok lakin çok güç bir eşik bence. Yeniden de Sovereign Syndicate’in de anlatımı bir epey başarılı. Şayet tonlarca yazı okumaya katlanamayanlardansanız oyundan ya çok çabuk sıkılacak ya da birçok yazıyı atlaya atlaya geçeceğiniz için olayları yarım yamalak anlayacaksınız. Bu bakımdan Sovereign Syndicate kendisine mesai ayırmanızı isteyen bir oyun.
Ancak bu noktada da takıldığım ve bu tıp metin yüklü oyunlarda pek hoşuma gitmeyen bir şeye de parantez açacağım: Bilinmeyen sözler. Oyun esasen çok güzel düzeyde İngilizce istiyor; bir de bunun üzerine diyaloglarda o kadar çok argo, yabancı söz ve yer yer de bu dünyaya has uydurulmuş sözler var ki, bu da akıcılığa biraz ziyan veriyor. Tamam, bu sözler sarı renkle yazılmış ve üzerine geldiğinizde açıklamasını okuyabiliyorsunuz lakin işte bunlar daima fazla mesai. Benzeri bir duyguyu Broken Roads’un ön inceleme versiyonunu oynarken de yaşamıştım, diyaloglar Avustralya’ya has tabirlerle doluydu ve bir noktadan sonra başım şişmişti valla.
Crimson Herring, tıpkı ZA/UM üzere küçük bir stüdyo. Küçük bir stüdyo ancak birinci oyunlarında onlar da Disco Elysium üslubu büyük bir işe girişmişler. Eleştirilebilecek kimi istikametleri bir kenara bırakır yahut görmezden gelmeyi başarabilirsek kötü da bir iş çıkarmamışlar. Oyuna birinci başladığımda biraz sıkıcı olabileceğini düşünmüştüm, oynanış kısmının minimal olması başımda alarm çaldırmıştı. Lakin sonradan oynadıkça hem kıssa açıldı hem benim oyuna bakış açım değişti. Yer yer Disco Elysium’u hatırladım, yer yer Arcanum’u andım. Bence bu adamların bundan sonraki atılımlarını de dikkatle takip edelim, zira potansiyelleri gereğince yüksek.
