Ezelden beri kent kurma oyunlarının hastasıyımdır. Bu tıpta çıkmış birçok oyunu iyi-kötü ayırt etmeksizin oynarım. Fakat gelin görün ki epey yıldır iki adedinin yerini hiçbir şey tutamadı benim için: SimCity 3000 ve Pharaoh… Bu iki şaheserden aldığım keyfi öteki hiçbir kent kurma oyunu veremedi bana. Hasebiyle duyurulduğu birinci günden beri Pharaoh: A New Era’nın çıkışını dört gözle bekliyordum. Ne keyifli ki incelemesi de bana nasip oldu. Pekala, mecnun danalar üzere beklediğime değdi mi? Gelin, Nil Nehri’ne bakan mütevazı köşkümün terasından şöyle bir göz atalım bu topraklara.
Yeni Çağ, Eski Bağımlılık
Pharaoh aslen Impression Games’in 1999’da yayınladığı, Mısır kültürünü mevzu alan bir kent kurma oyunu. Caesar 3 ile büyük bir muvaffakiyet yakalayan stüdyo, o oyunda kullandığı mekanikleri motamot alıp üstüne birkaç hoş yenilik eklemiş ve bize kendi piramitlerimizi dikip Mısır tarihini baştan yaşadığımız, unutulmaz bir deneyim sunmuştu. O denli ki birinci çıkışının üstünden 24 yıl geçmesine karşın bu oyunu büyük bir bağlılıkla oynayan bir sürü insan var hâlâ.
Bilmeyenler için özetlemek gerekirse, oyunda Mısır medeniyetinin 4000 yıllık tarihini tekrar yaşıyor ve aşikâr başlı kentlerini sıfırdan kuruyoruz. Konutlar yapıyor, tapınaklar dikiyor, ortalarına yollar çekiyoruz. Polis, itfaiye, hekim ve cümbüş üzere hizmetlerin ve çömlek, yiyecek, su üzere kaynakların herkese ulaştığından emin olmaya çalışıyoruz. Bunu yapmak her vakit o kadar kolay olmuyor olağan. Bazen harita altın ve mücevher çıkarabileceğimiz dağlarla dolu oluyor ancak ortada bir gram yiyecek olmuyor mesela. İşte o vakit bu cevherleri işleyip başka kentlere satmamız, karşılığında yiyecek ithal etmemiz gerekiyor. Bazen de tam karşıtı. Dikkatli olmazsak iflas ediyor, Game Over ekranına kös kös bakabiliyoruz.
Oyunda ilerledikçe Büyük Piramit, Sfenks ve İskenderiye Feneri üzere ünlü tarihi yapıtları inşa etme bahtı yakalıyoruz. Bazen de istilacı bedevilerle ve öbür çöl halkalarıyla savaşmamız gerekebiliyor. Tüm bunları yaparken bir yandan da rablerin kaprisleriyle uğraşıyoruz alışılmış. Aksi takdirde öfkelenip, itinaya bezene süslediğiniz kentinizi yakıp yıkmaya başlıyorlar zatıâlileri.
İki Geri, Bir İleri
Pharaoh: A New Era işte o oyunun yine, sıfırdan yapılmış hâli. Daha evvel Lethis: Path of Progress’i bizlerle buluşturan stüdyonun elinden çıkma kendisi. Büyük oranda aslına hayli sadık bir yine imal bu. Hem Pharaoh hem de ek paketi Cleopatra’daki bütün vazifeleri motamot içeriyor. Haritalar birebir, seslendirmeler birebir, binalar birebir, misyonlar aynı… Ve bu olağanüstü bir şey! Bu sayede oyunun özünü, ruhunu hiç bozmadan korumuşlar.
Tabii bir sürü geliştirme de var. En dikkat çekeni yeni grafikler. Artık köylülerimiz eskisinden birazcık daha şişman görünseler de özgün oyunun havası burada da korunmayı başarmış. Binalar, haritalar, tapınaklar ve anıtlar çok hoş gözüküyor. Oyunun müzikleri de elden geçirilmiş ve ayı ezgiler çağdaş enstrümanlarla, ufak tefek ezgisel değişikliklerle tekrar kaydedilmiş. Bence hoş de olmuş.
Günümüzde çıkan bir oyundan bekleyeceğiniz geliştirmeler de var olağan işin içinde. Mesela artık ayarlardan yırtıcı hayvanları kapatabiliyor, timsahlarla falan uğraşmak zorunda kalmıyoruz. Küresel personel havuzunu açarsak kurduğumuz binalar, madenler vs yakınlarda hiç mesken olmasa bile çalışmaya başlıyor. Binaları kopyala-yapıştır yapabiliyoruz. Yaşlanma simülasyonunu kapatarak devamlı surette çalışana sahip olabiliyoruz üzere gibi…
Ama tüm bu saydığım artılarına karşın göze feci batan eksileri de var oyunun. Birincisi ve en değerlisi savaşları ve orduları denetim etme yeteneğimizin oyundan toptan kaldırılması. Evvelce askerlerimizi direkt olarak yönetir ve kentimize saldıran bedevilerle kısmen Age of Empires’ı andıran bir sistemle savaşırdık. Yeni oyunda yeniden ordu kuruyoruz kurmasına fakat bir düşman saldırısı gerçekleştiğinde yalnızca ekranda küçük bir pencere beliriyor ve ufak bir animasyonun sonunda “kazandın” ya da “kaybettin” yazısı çıkıyor hepsi bu.
Can sıkan öteki iki değerli eksik ise oyunda bir mini-haritanın olmaması ve ekranı döndüremememiz. Hâlbuki özgün oyunda olan, değerli şeylerdi bunlar. Yeni arayüzü de hiç beğenmedim açıkçası. Süssüz, özelliksiz kahverengi kutu ve çerçevelerin üstündeki düz yazılardan ibaretler. Çok yavan, çok kişiliksiz. Bir de ticaretin sebepsiz yere durması, çalışanların anıtların içine sıkışıp kalması, kimi mekaniklerin bir türlü çalışmak bilmemesi ve lakin oyunu açıp kapatınca kendine gelmesi üzere irili ufaklı meseleleri var oyunun.
İyi haber yapımcıların bütün bu kusur ve tenkitleri kabul etmeleri, ileride yayınlayacakları yamalarla bunları düzelteceklerine kelam vermeleri. Buna oyuna bir mini-harita eklemek de dâhil. Hatta ordu istemini bile elden geçirebiliriz diyorlar. Berbat haberse bunun ne vakit olacağını şimdi bilmemeleri. O yüzden oyunun notunu olağanda vereceğimden biraz daha düşük tutmak zorundayım. Şayet Pharaoh sizin geçmişinizde de benimki üzere özel bir yere sahipse gönül rahatlığıyla bir puan daha ekleyebilirsiniz. Ancak tam tadına varabilmek için kapsamlı bir yama beklemekte yarar var.
