Ekim ayına giriş yaptık, ulusal maç ortası bitti, ligler başladı. Futbol heyecanı tekrar her yanı kasıp kavuruyor. Bu dönem bizim ligimizde de oldukça çekişmeli bir şampiyonluk yarışı olacak üzere gözüküyor ve tüm bunlar en azından Dünya Kupası’na kadar bizi saha içine odaklamaya yetecek üzere duruyor. Bu kadar futbol ile haşır neşir olunca dümeni elinize alıp kendi rotanızı çizmek de oldukça eğlenceli bir seçenek. İşte yılın yeniden o devrindeyiz ve EA çatısı altından çıkacak olan son FIFA ile karşınızdayız. Çabucak şunu söyleyeyim bu benim yeni kuşak FIFA ile birinci tanışmam oldu. FIFA 22’nin PC versiyonu eski nesili temel alıyordu ve son demlerinde Game Pass sayesinde denediğim oyundan açıkçası pek de keyif alamamıştım. Ancak buna rağmen çok farklı bir şey oldu ve FIFA 23 oynarken nitekim keyif aldım. Buna ben de oldukça şaşırdım. Hatta bir orta oyunu kapatıp sanki sorun bende mi diye düşündüm ve baktım ki canım FIFA oynamak istiyor!
Bu duyguyu yaşamayalı aşağı üst dört sene olmuştu. Olağan ki oyunun tekrar, tekrar, her vakit olduğu üzere çok acayip saçmalıkları, insanı sıkıntıdan çıkartan anları var. Lakin genel manada oynanış beni hayli tatmin etti ki şaşkınlığımla birlikte en kıymetli notu düşüyorum: Benim oynadığım oyunun sürümü, tam çıkışın birinci sürümüydü. FIFA ile az biraz ilgisi olan herkes bilecektir ki her güncellemede oyun farklı bir noktaya gidecek o yüzden bu istekli şaşkınlık bir sonraki güncellemede “senle mi uğraşacağım ya!” şikayetleriyle kendimi Football Manager’ın inançlı kollarına atmamla son bulabilir. Hatta bu türlü son bulması hayli mümkün. Bu çok önemli ihtarın akabinde oyuna bir geçelim;
Soğukkanlılığın Önemi
Football Manager oyunlarında hangi mevkiye adam alırsanız alın kesinlikle “composure” yani soğukkanlılık özelliğine dikkat edin. Saha içerisinde nabzı düşük tutmak birçok vakit üstün yeteneklerden bile daha fazla avantaj sağlayan bir durumdur. İşte FIFA 23’te bu soğukkanlılığın ödüllendirildiğini hissettim. Olayı biraz açmak gerekirse olağan koşullarda FIFA oyunları çok süratli oyuncuların sokak futboluvari hareketler yaparak açı arayıp tıpkı golleri binlerce sefer atmaya çalıştığınız bir oyun haline gelmişti. FIFA 23’te sürat o kadar kıymetli değil. Olağan ki yeniden boş alan bulunca çılgınlar üzere koşmak için fişek oyunculara gereksiniminiz var lakin savunmalar bu oyuncuları çok daha rahat yakalıyor. Lakin işin savunma kısmında da FIFA biraz daha önemli bir adım atmış. Artık ayakta müdahale yaptığınız vakit çok önemli bir vakit kaybı yaşıyorsunuz ve müdahale sonucunda topu alamazsanız rakip bir anda ardınıza geçebiliyor; bu noktadan sonra savunmacıların suratı ön plana çıksa da birinci hamleyi hakikat yapmak hayat kurtarır.
Dedim ya sürat o kadar kıymetli değil lakin bu durumu takiben çeviklik hiç olmadığı kadar önemli hale gelmiş durumda. Dar alanlarda bilhassa yay civarı yahut ceza alanına giriş noktalarında beli dönen oyunculara sahip olmak hayli yararlı. Bizim kütük pivot forvetler hala daha fonksiyonsuz durumda zira orta-kafa-gol konusunda bilhassa işin orta manasında önemli bir noksanlık var. Yani bir noktadan sonra temel gol atma metodu olarak ceza alanında ani dönüşler yahut savunma ardına atılan paslar cephanenizi oluşturuyor. Buna ek olarak kanat varyasyonları seviyorsanız (ki ben kanat oyuncularını pek sevmem o yüzden emektar 4-3-1-2 her vakit birinci tercihim olur) sıfıra inip ceza alanında serinkanlı kalarak yapacağınız paslaşmalar gol bahtınızı oldukça yükseltecektir.
Eyyam Seçeneği Gelmediği İçin Türk Hakemleri Hala Gerçekçi Değil
Oyuna bu yıl eklenen bir yeni özellik ise hakem tipleri. Oyunda hakem lisansları yok yani tüm hakemler rasgele oluşturulmuş NPC’ler ve şu ana kadar denk geldiklerim ortasında hayli bayan hakem de var. Lakin FUT, meslek modu üzere süregelen bir oyun yerine tek maç yapacaksanız hakeminizin karakterini seçebiliyorsunuz. Örneğin yumuşak bir hakem önemli sertlikte faullere “yapma kuzum bak arkadaşının dizini uf yapacaksın, sonra kart veririm” diyerek Fırat Aydunusvari bir tutumla ortamı sakinleştirirken, sert mizaçlı bir hakem en ufak bir müdahelede “şş sarı baş gel bakayım buraya al şu sarı kartı artık gerçek dürüst topunu oyna!” diyerek hem sizi azarlıyor hem de kartlarını hiç esirgemiyor. Ha bu durum oyunun en tanınan modu FUT’a da biraz sirayet etmiş. Şu ana kadar oynadığım FUT maçlarının birçoklarında hakemler oldukça babacan tutumluydu ve kartlarını son deva olarak kullanıyorlardı. Hatta dünya genelinde birçok hakemin direkt kırmızı vereceği durumlardan minik sarı kartçıklar ile yırttığım çok oldu.
FIFA’da hakemler eyyam yapmıyor lakin FIFA her vakit olduğu üzere eyyamın hükümdarını yapıyor, kralını! Bu eyyamdan kastım ne çabucak onu da açıklayayım. Bildiğiniz üzere oldukça uzun bir müddettir FIFA oyuncuları olarak “momentum” isimli bir illettten şikayetçiyiz. EA çok sefer bunu yalanlasa da en son DDA’nın yani Dinamik Zorluk Ayarlama’nın patentini aldı. DDA ile birlikte oyun bir noktada sizi doğramaya başlıyor. Şutlarınız asla istediğiniz üzere gitmiyor, her pasınız rakibin ayağında mıknatıs varmış üzere rakibe gidiyor ve siz deliriyorsunuz. Oynanışın düşük sürate sahip olması DDA’nın bilhassa pas ortası konusunda devreye girmesiyle birlikte bazen insanı sıkıntıdan çıkartıyor. Yani 20 şut attığım bir devre ortasına 1-1 ile girmek ve bunu çok sefer yaşamak insanın zahmetten çıkmasına ve ALT+F4 tuşlarına hiç olmadığı kadar fazla yakınlaşmasına neden oluyor. Esasen savunma yapmaya alışmak için oldukça bir sancı çektiğim periyotta görece uygun olduğum pas oyununda bu türlü saçmalıklar yaşayınca oyundan bir soğumadım değil. Fakat FIFA bu sefer beni yine kendine çekmeyi başardı.
Keşke Kalecilerin De Lisansı Alınsaydı!
Oyunun en büyük sıkıntılarından bir oburu ise kaleciler. Yani kütle ve hacim olarak kalede birisi duruyor fakat fonksiyonel olarak momentumun devreye girmediği süreçlerde pek mana söz etmiyorlar. Yerden gelen çok anlamsız bir şutta karşıt köşeye yatmalar, uzaktan tıngır mıngır gelen plaselere 3 saniye geç planjon yapmalar derken liste uzar sarfiyat. Velhasıl oyunda kaleciler şu an için oldukça fonksiyonsuz. Şayet FUT oynuyorsanız ve bütçeniz kısıtlıysa (yani oyuna para dökmediyseniz ya da inanılmaz bir talihle birinci paketinizden Mbappe açmadıysanız) şu an için kaleciye para harcamanızı tavsiye etmem. Kurduğunuz takıma uygun ortalama bir kaleci ile en değerli kaleci ortasındaki fark baya minimal olacaktır. (Örneğin Serie A takımımda Onana ile Maignan ortasında neredeyse hiçbir fark yoktu, yani gidip ligin en kıymetli kalecisini alıp kazıklanmaya hiç gerek yok!)
Oyunda birden fazla insan an itibariyle benim üzere savunma yapamama kaygısından mustarip olduğu için kalecilere çok fazla iş düşüyor. Bu da çok olağandışı skorların çok sık karşınıza çıkmasına neden oluyor. Şayet FIFA rableri sizden yahut rakibinizden nefret etmiyorsa (emin olun kimi noktalarda sizden çok fazla nefret edecekler) maçların büyük bir kısmı 5-5, 10-6 üzere ekstrem skorlarla bitebiliyor. Bu kadar gol olmasına karşın oyunun savunma sistemindeki en hudut bozucu özelliklerden birisi otomatik bloklama hala duruyor. Yalnız sanıyorum bu sene bu bloklamanın dozajı biraz azaltılmış. Çünkü eski oyunlarda vurduğumda her seferinde birinin poposundan dönen şutlar bu sefer ince açılardan zınk diye ağlara takılabiliyor ki bu da beni ekstra memnun etti. Doğal siz hoşluğa çok fazla kapılmayın, zira dediğim üzere bir sonraki güncellemede hem kalecilerin hepsi birer pantere dönüşebilir hem de savunmacılar bir anda Nesta-Cannavaro tandemi üzere her topun önüne kendilerini savurabilir.
Düştüm FUT Damlarına Öğüt Veren Bol Olur
Gelelim fasulyenin yararlarına yani EA’nin para basma makinesi olan FIFA Ultimate Team moduna… Bu yılın en kallavi değişiklikleri FUT modunda oldu. Oyuna yeni eklenen “Anlar” sekmesi yenilikleri öğretirken bir yandan da paket açmanızı ve Ted Lasso almanızı sağlayacak yıldızlar kazanmanızı sağlıyor, ayrıyeten Mbappe ve Klopp’un öyküsü de FUT’a biraz daha öykü katmak emeliyle orada duruyor. Lakin asıl bomba kimya sisteminde yaşandı. Yalnızca kimya sisteminin baştan aşağı değiştirilmesi bile matematiğini çözmesi hayli sıkıntı bir süreç oldu. Bu kuvvetli süreci bir nebze de olsa kolaylatmak için basitçe yeni kimya sistemini anlatayım;
Önceki oyunlarda kimya 100 üzerinden hesaplanıyordu ve her oyuncu azamî 10 kimya alabiliyordu. Ayrıyeten oyuncuları bağlamak için yakın konumlarda oynatmanız ve ortalarındaki temasın derecesini güçlendirmeniz gerekiyordu. FIFA 23 ile birlikte bu irtibatları, yakın konumları ve öbür her şeyi çöpe atın. Artık kimya sistemimiz 33 puan üzerinden hesaplanıyor. İddia edebileceğiniz üzere her oyuncu da azamî 3 kimya alabiliyor. Bu kimyalar tekrar eski sistemdeki üzere yani; tıpkı lig, tıpkı ülke ve tıpkı ekip üzerinden bedellendiriliyor.
Bunun üstüne bir de durum algoritması büsbütün değiştirildi ki bu bence en hoş değişiklik oldu. Yani artık bir ön liberoyu kimya için zorla forvete çevirmekle uğraşmıyorsunuz. Çabucak kolay bir örnek vermek gerekirse Cristiano Ronaldo artık yalnızca ST ve CF oynayabiliyor. Öbür tüm durumlarda yanında bir ünlem işareti çıkıyor ve ne kendisi kimya puanı alıyor ne de kadro arkadaşlarına kimya puanı veriyor. Eksi kimya olayının da rafa kalkmasıyla birlikte üzerinde ünlem çıkan oyuncular bonus puan almadan standart özellikleriyle oynuyorlar. Tekrar de kadro arkadaşlarına kimya vermedikleri için her oyuncuyu konumda oynatmakta yarar var. Bu değişim ile birlikte özdeş durum kavramı da kalktı. Yani bir ön libero artık 8 numarada da tam kimya oynamıyor, herkesi spesifik olarak kartta yazan (veya açıklama kısmında yazan alternatif pozisyon) mevkisinde oynatmanız lazım. Alternatifler ortasında “pozisyon değiştirme” kartı ile geçiş yapabiliyorsunuz.
33’lük sistemin çalışma prensibi ise çok kolay. Hazır Ronaldo ile başladık o denli devam edelim. Ronaldo 1 Chemistry almak için kendinden öbür bir Manchester United futbolcusuna gereksinim duyuyor. Şayet kadronuza 3 tane öteki Manchester United futbolcusu koyarsanız öteki ihtiyaçlardan bağımsız 3 kimyaya da ulaşabiliyor. Keza ülkeler için de birebir şey geçerli yani Ronaldo dahil 4 Portekizli oyuncu tam kimya elde etmenizi sağlıyor. Ligler için ise bu sayıyı +1 olarak güncellemek gerekiyor. Yani 5 Premier League topçusu Ronaldo’muzu 3/3 hale getirmeye kâfi oluyor. Bu denklemlerle birlikte mesela Fransa liginden Fransız bir futbolcu ile İngiltere Liginden Fransız bir futbolcu (Lloris ve Mbappe diyelim) iki Kotasını doldurduğu için 1 kimyayı cebine koyuyor. Üzerinde biraz çalışarak hayli karmaşık 3-4 ligli grupları tam kimyaya getirmek mümkün. Menajerler de tekrar evvelce olduğu üzere uyrukları ve ligleri için tüm gruba +1 kimya veriyor. Hal bu türlü olunca hayranların bir öteki bağımlılık noktası Takım Kurma Misyonları de daha karmaşık hale geliyor. Lakin birkaç SBC’nin akabinde duruma çabucak alışıyorsunuz. Son olarak oyundaki tüm Icon ve Hero kartları kadronuza tam kimya ile ekleniyor.
Düşünce Hoş, Atmosfer Hoş Ancak Yemezler
Şimdi de nohutun yararlarına gelelim, yani hakkında en fazla şeyi merak ettiğim menajer moduna. Günümüzde çok fazla oyunu remastered olarak azıcık cila ile önümüze sunuyorlar ya, işte FIFA 23 de meslek moduna tam olarak bunu yapmış. Atmosferi çok hoş hale getirmiş, ortaya birkaç tane çok moda sokan animasyon eklemiş, idare tarafından bizlere yüklenen sorumluluklara öbür bir bakış açısı getirmiş FAKAT burada hakikaten kocaman bir LAKİN var. Kalan her şey birebir, yavan ve sıkıcı hissettiriyor. Biraz açmak gerekirse artık oyunda kendi menajeriniz dışında FIFA 23’te yer alan kadrolardan birinin otantik menajeri olarak da vazife yapabiliyorsunuz. Yani, “ben Volkan Demirel’i çok seviyorum hayatıma Volkan Demirel olarak devam edip Hatayspor’u çalıştıracağım!” demek mümkün. Doğal biz pek ilgi gören bir lig olmadığımız için hiçbir hocamızın oyunda gerçek yüzü yok. Hatta oyunda Icon olarak yer almasına karşın Fatih Karagümrükspor’un teknik yöneticisi Andrea Pirlo’nun bile hızı yok…
Hepsini geçtim kendiniz menajerinizi oluşturup bir ekibe geçtiniz. Transfer görüşmeleri yeniden birebir diyaloglar, birebir mantıkla ilerliyor. Mantık derken FIFA mantığı yoksa oyunda hiçbir transfer mantığı yok. Hatayspor’a Messi’yi getirmek çok mümkün ve bu durum yıllar boyunca hiç değişmediği için artık hudut bozucu bir hale gelmiş durumda. Haydi siz oyunun bu zaafından yararlanmadınız ve gerçekçi oynamaya karar verdiniz. İdare artık her transferiniz için size harf notu veriyor. Lakin bonservisle alınan oyuncularda puanı kırmaktan çekinmeyen yöneticiler bedavaya aldığınız lakin maaş olarak 99999999999 euro verdiğiniz bir oyuncuya bile “OH BELEŞ TRANSFER BAYILIRIM!” diyerrek okkalı bir A+ veriyor ve burada da mantık bir kere daha FIFA’ya mağlup oluyor.
İşin cilalama kısımlarına ise ben bayıldım, ancak bu sevgi kendini çok tekrar ettiğinden dolayı yaklaşık bir saat sürdü. Mesela yeni bir transfer yaptığınız vakit artta gaz bir müzik ile birlikte futbolcu tesislere geliyor, sizinle el sıkışıyor, ekip arkadaşlarıyla birlikte egzersiz yapmaya başlıyor. Ya da bir oyuncu gideceği vakit üzücü bir müzik ile menajeri ile birlikte yanınıza gelip siz ve ekip arkadaşlarınızdan helallik isteyeren kulüpten ayrılıyor. Lakin bu animasyonların hepsi tıpkı olduğu için birinci 2-3 seferden sonra çabucak atlayıp işinize, gücünüze dönüyorsunuz. Oyuna başlarken eklenen stadyum düzenleme ise nihayet kolay bir halde isim değiştirmenin çok ötesine geçmiş. Artık stadın renklerini de değiştirip aldığınız gruba uygun bir atmosfer yaratabiliyorsunuz. Kale filelerinin rengi de dahil birkaç optimizasyon seçeneği var ve bunlar benim çok hoşuma gitti lakin meslek modunun genel saçmalıklarını örtmeye yetecek boyutta da değiller. Özetle FIFA 23’ün meslek modu da bize o özlediğimiz lezzeti vermeyecek.
3-5-2’yi Tersten Oynamak
Futbol ile ilgili en sevdiğim şeylerden birisi taktikler. Üstte bahsettiğin 4-3-1-2 ile bilhassa Carlo Ancelotti’nin Milan yıllarından sonra takıntı düzeyinde bir birlikteliğim var. FIFA’da da hayal ettiğim şey tam olarak bu. Fatih Terim’in de bir periyot bahsettiği üzere 3-5-2’yi tersten oynamak üzere nacizane bir hayalim var. Lakin FIFA oyunlarında her şey süratten ibaret olduğu için bu sistemi denemek adeta bir intihardı. -DI diyorum zira bu yıl tam hayalimdeki alana yayılışı tam hayal ettiğim formda görünce oyunla acayip bir bağ kurdum. Kısaca anlatmak gerekirse 3’lü orta sahanın göbeğini iki stoperin ortasına sokmak suretiyle bekleri de ileri çıkartarak ileride 3 forvet ve gerilerinde 4+1 orta alanla tüm rakip sahayı kavrayabiliyorum. Bu türlü olunca bilhassa savunma ortasına koyduğum orta sahanın pas meziyetleriyle birlikte (ki bu mevzuda Tonali’ye hasta oldum) tüm oyunu denetim altına almak mümkün oluyor.
FUT da dahil olmak üzere oyuna başladıktan kısa bir müddet sonra tüm maçlarımda bu türlü oynadım ve çabucak hemen her maç alana hayal ettiğim üzere hakim oldum. Alışılmış ki tüm maçlarımı kazanamadım, zira o kadar uygun bir oyuncu değilim ve momentumu yenmeyi de bilmiyorum. Fakat kaybettiğim maçların pek birçoklarında bile alanda gördüğüm şey beni o kadar tatmin etti ki “bir maç daha atayım bu sefer olacak” moduna yıllar sonra tekrar girmeyi başardım. Yalnızca 4-3-1-2 olarak değil çabucak hemen oyunda yer alan tüm taktiklerin alana yansıması var. Yalnızca pres seçenekleri konusunda yapay zeka biraz yalpalıyor ancak sıradaki güncellemede nasılsa onu düzeltirken öteki tüm her şeyi bozacakları için pres konusunda keder etmeye gerek yok, öbür tüm hususlarda ise içimde büyük telaş tohumları filizlenmeye başladı bile…
FIFA 23’ü ben şu haliyle nitekim sevdim. Bilmiyorum bu tahminen de bir hatadır lakin futbol oyunu oynamaktan çok uzun mühlet sonra FM harici keyif almayı başardım. Bunda natürel ki benim ferdî zevklerimin oyunda yer alması, süratli oyunun ağırlaşması ve savunma yapmanın zorlaşması üzere çabayı ve keyfimi arttıran ayrıntıların hissesi çok büyük. Fakat oyun güncelleme alana kadar muhakkak çokça oynayacağım. Yeni duran top sistemini çözmek için de başka bir mesai harcayacağım. Buna emsal topun vurulacağı yeri seçtiğimiz bir mekanik FIFA 2005’te de vardı lakin o çok daha kolaydı. Bu sefer işler daha kompleks hale gelmiş. Barajın altına oyuncu yatırabildiğimiz için de yerden frikikler konusunda korkmadan hunharca baraj zıplatmak mümkün.
Oyunun başka kısımlarında ise Volta tekrar aşağı üst bildiğimiz üzere, yalnızca hava toplarını güçlendiren yeni bir karakter özelliği eklenmiş. Bir başka çok sevdiğim mod olan Pro Clubs için de yapay zeka biraz daha akıllanmış ve bu da bilhassa 3-4 kişi girilen maçların keyfini yükseltmiş. Bir FIFA yazısının sonuna gelirken âlâ şeylerinden bahsedeceğim hiç aklıma gelmezdi ancak FIFA 23 beni yakalamayı başardı. Yeniden de oyunun şu anki fiyatıyla almanızı asla tavsiye etmiyorum. Lakin hazır Dünya Kupası da geliyorken futbol aşkınız depreşiyorsa birinci hoş indirim de bir göz atabilirsiniz. Umuyorum ki EA final oyununun onuruna oyuna FUT harici de hoş Dünya Kupası içerikleri ekleyecektir. Futbol bahtı ve DDA her daim yanınızda olsun.
